NASZ PATRON

Unia z Polską - ślub z Jadwigą, koronacja

   Dążąc do umocnienia swej pozycji na Litwie i pozyskania sojusznika w walce z Krzyżakami Jagiełło podjął starania o rękę Jadwigi, od 1384 królowej Polski; 14 VIII 1385 podpisano w Krewie umowę, w której Jagiełło zobowiązał się m.in. przyjąć chrzest wraz z swym ludem, odzyskać utracone przez Polskę ziemie oraz wszystkie swe ziemie litewskie i ruskie przyłączyć (łac. applicare) do Królestwa Polskiego (unia polsko-litewska). W I 1386 w Lublinie dokonano elekcji Jagiełły, 12 II wraz z braćmi przyjął w Krakowie chrzest i imię Władysław, 18 II poślubił Jadwigę, a 4 III 1386 został koronowany na króla Polski. Współrządził z Jadwigą do jej śmierci 1399. W 1387 król udał się na Litwę, dokonał jej chrystianizacji (chrzest Litwy), ufundował biskupstwo wileńskie, a swym namiestnikiem na Litwie mianował Skirgiełłę. Jesienią 1387 przybył na Ruś Halicką, potwierdził przywileje wydane przez Jadwigę i wraz z nią przyjął hołd hospodara mołdawskiego. W następnych latach walczył na Litwie z Krzyżakami i z wspierającym ich Witoldem, nie angażując militarnie Polski. W 1392, gdy książę Władysław Opolczyk naruszył interesy Polski, zastawiając Zakonowi Złotoryję, ziemię dobrzyńską i Kujawy, Władysław Jagiełło zawarł z Witoldem ugodę w Ostrowie i oddał mu namiestnicze rządy w całym Wielkim Księstwie Litewskim. W 1395 z Witoldem i książętami mazowieckimi przystąpił do montowanej przez Wacława IV Luksemburskiego koalicji antykrzyżackiej, a 1396 w wojnie z Władysławem Opolczykiem odzyskał posiadane przez niego ziemie Królestwa, ale bez ziemi dobrzyńskiej.

Po śmierci Jadwigi

   Po śmierci Jadwigi - dziedziczki Królestwa - zaistniała potrzeba uregulowania od nowa stosunku Polski i Litwy. W 1401 Władysław Jagiełło przekazał Witoldowi dożywotnio tytuł wielkiego księcia litewskiego, sam zachowując tytuł księcia najwyższego; uregulowano też sprawy następstwa tronu - po śmierci Witolda Wielkie Księstwo Litewskie miało wrócić do Władysława, a w przypadku jego wcześniejszej śmierci nowy król Polski miał być wybrany po uzyskaniu zgody Witolda i bojarów litewskich; 22-23 V 1404 Władysław i Witold zawarli w Raciążu pokój z Zakonem, w którym Jagiełło m.in. potwierdził pokój kaliski z 1343, zaaprobował zrzeczenie się Żmudzi oraz uzyskał zgodę na wykup ziemi dobrzyńskiej.